هر آنچه که باید در مورد رجیستر کد هواپیما بدانیم

علامت ثبت درج شده بر روی بدنه

تاریخچه


اولین رجیستر کد هواپیما بر اساس کدهای بیسیم، در کنفرانس بین المللی رادیو تلگراف لندن در سال 1913 تخصیص داده شد.



رجیستر کد هواپیما چیست؟


رجیستر کد هواپیما که در فارسی به آن شناسه ثبت یا علامت ثبت گفته می شود، شناسه منحصر به فردی است که از حروف یا اعداد تشکیل شده و در گواهینامه ثبت هواپیما درج شده است. این شناسه باید به وضوح در سطوح خارجی تمام هواپیماهای غیرنظامی مشخص شده باشد.

در هواپیماهای نظامی از شناسه ثبتی که اندکی با هواپیماهای تجاری متفاوت است، تحت عنوان "شماره دم" یا Tail Number استفاده می شود.



رجیستر کد را چه کسی ثبت می کند؟


رجیستر کد توسط سازمان ملی هواپیمایی هر کشور و بر اساس پیش کدی که سازمان بین المللی هوانوردی غیر نظامی ( ایکائو )، به آن کشور اختصاص داده، ثبت می شود.

پیش شناسه (پیش کد)، به طور خاص نشان دهنده کشوری است که هواپیما در آن ثبت شده است.


اگرچه هر شناسه ثبت هواپیما منحصر به فرد است، اما برخی از کشورها اجازه می دهند زمانی که هواپیما فروخته، نابود یا بازنشسته شد مجدداً از آن استفاده شود. یک هواپیما ممکن است در طول عمر خود، شناسه های مختلفی را به دلایلی همچون تغییر مالکیت به خود اختصاص دهد.

در ایران، هواپیماها دارای پیشوند EP هستند.



ICAO  چه می گوید؟


مطابق با ماده 20 کنوانسیون سازمان بین المللی هوانوردی غیر نظامی (ایکائو)، استانداردها و روش هایی در پیوست 7 (Annex 7) برای نمایش علائم ملیت هواپیما، علائم مشترک و علائم ثبت ارایه شده است.

مطابق با استاندارد 3.3 پیوست 7، علامت ملی باید توسط دولت ها از مجموعه نمادهای ملی موجود در علائم تماس رادیویی اختصاص داده شده به کشور ثبت شده توسط اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU) انتخاب شود. علائم ملی از یک یا دو نماد، از سه علامت رادیویی که توسط ITU به کشور اختصاص داده شده است انتخاب می شوند.


علائم ملی انتخاب شده توسط کشور ها دو بار در سال (در اواسط ژوئن و اواسط دسامبر) توسط ایکائو منتشر می شود. بنابراین، همواره از دولت‌ها دعوت می‌شود تا تاریخ 30 آوریل برای انتشار ژوئن و تا 1 نوامبر برای انتشار دسامبر، در مورد علائم ملی جدید یا هرگونه تغییر به ایکائو اطلاع دهند. فهرست ملیت ها و علائم مشترک به این منظور منتشر می شود که کشورها بتوانند به راحتی وضعیت ملیت و علائم مشترک را به صورت برخط بررسی کنند.


از آنجایی که ماده 77 کنوانسیون به دو یا چند کشورطرف قرارداد اجازه می‌دهد تا سازمان‌های عملیاتی مشترک حمل‌ و نقل هوایی یا آژانس‌های عملیاتی بین‌المللی را تشکیل دهند، اصلاحیه 3، پیوست 7 برای تعریف «علامت مشترک»، «سازمان ثبت علامت مشترک» و «آژانس عملیاتی بین‌المللی» معرفی شد تا امکان ثبت هواپیما به غیر از مبنای ملی فراهم شود.

هر آژانس عملیاتی بین المللی باید یک علامت مشترک متمایز، از مجموعه علامت های موجود در علائم تماس رادیویی اختصاص داده شده به ایکائو (که توسط اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU)انتخاب شده است) را مشخص کند. در حال حاضر ICAO مجموعه ای از علامت های 4YA و 4YZ را برای این منظور اختصاص داده است.



علایم ثبت کشورها با توجه به آخرین تغییرات سازمان بین المللی هوانوردی (ایکائو) تا تاریخ 2023/10/1 در جدول زیر آمده است:

کشورهای متعهدی که علائم تابعیت را به ایکائو اعلام نکرده اند: آلبانی. آندورا کیریباتی، تیمور شرقی؛ تووالو سودان جنوبی می باشند.

کشورهای غیر متعهدی که علائم تابعیت را به ایکائو اعلام نکرده اند: Holy See (The) می باشد.

علائم ملیت بر اساس نام کشورها به ترتیب حروف الفبا 


 

نام کشور به فارسی

نام کشور به انگلیسی

علامت ثبت

افغانستان

Afghanistan

YA

الجزایر

Algeria

7T

آنگولا

Angola

D2

آنتیگوا و باربودا

Antigua and Barbuda

2

آرژانتین

Argentina

LQ, LV

ارمنستان

Armenia

EK

استرالیا

Australia

VH

اتریش

Austria

OE

آذربایجان

Azerbaijan

4K

آروبا

Aruba

P4

آنگویلا

Anguilla

VP-A




باهاما

Bahamas

C6

بحرین

Bahrain

A9C

بنگلادش

Bangladesh

S2

بارابادوس

Barbados

8P

بلاروس

Belarus

EW

بلژیک

Belgium

OO

بلیز

Belize

3

بنین

Benin

TY

بوتان

Bhutan

A5

بولیوی

Bolivia (Plurinational State of)

CP

بوسنی و هرزگوین

Bosnia and Herzegovina

E7

بوتسوانا

Botswana

A2

برزیل

Brazil

PP, PR, PS, PT, PU

برونئی

Brunei Darussalam

8

بلغارستان

Bulgaria

LZ

بورکینافاسو

Burkina Faso

XT

بوروندی

Burundi

9U

گرنزی

Bailiwick of Guernsey

2

برمودا

Bermuda

VP-B, VQ-B




کیپ ورد

Cabo Verde

D4

کامبوج

Cambodia

XU

کارون

Cameroon

TJ

کانادا

Canada

C, CF

آفریقای مرکزی

Central African Republic

TL

چاد

Chad

TT

شیلی

Chile

CC

چین (شامل هنگ کنگ و ماکائو)

China (including Hong Kong SAR and Macao SAR)

B

کلمبیا

Colombia

HJ, HK

مجمع الجزایر قمر

Comoros

D6

دموکراتیک کنگو

Congo

TN

جزایر کوک

Cook Islands

E5

کاستاریکا

Costa Rica

TI

ساحل عاج

Côte d’Ivoire

TU

کرواسی

Croatia

9A

کوبا

Cuba

CU

قبرس

Cyprus

5B

چک

Czechia

OK

جزایر کیمن

Cayman Islands

VP-C




کره شمالی

Democratic People’s Republic of Korea*

P

دموکراتیک کنگو

Democratic Republic of the Congo

9Q

دانمارک

Denmark

OY

جیبوتی

Djibouti

J2

دومینیکا

Dominica

J7

دومینیکن

Dominican Republic

HI




اکوادور

Ecuador

HC

مصر

Egypt

SU

السالوادور

El Salvador

YS

گینه استوایی

Equatorial Guinea

3C

اریتره

Eritrea

E3

استونی

Estonia

ES

اسواتینی

Eswatini

3DC

اتیوپی

Ethiopia

ET




فیجی

Fiji

DQ

فنلاند

Finland

OH

فرانسه

France

F

جزایر فالکلند

Falkland Islands (Malvinas)

VP-F




گابون

Gabon

TR

گامبیا

Gambia

C5

گرجستان

Georgia

4L

آلمان

Germany

D

غنا

Ghana

9G, 9GR

یونان

Greece

SX

گرنادا

Grenada

J3

گواتمالا

Guatemala

TG

گینه

Guinea

X

گینه بیسائو

Guinea-Bissau

J5

گویان

Guyana

8R

جبل الطارق

Gibraltar

VP-G




هائیتی

Haiti

HH

هندوراس

Honduras

HR

مجارستان

Hungary

HA




ایسلند

Iceland

TF

هند

India

VT

اندونزی

Indonesia

PK

جمهوری اسلامی ایران

Iran (Islamic Republic of)

EP

عراق

Iraq

YI

ایرلند

Ireland

EI, EJ

رژیم اسرائیل

Israel Regim

4X, 4Z

ایتالیا

Italy

I

جزیره من

Isle of Man

M




جامائیکا

Jamaica

6Y

ژاپن

Japan

JA

اردن

Jordan

JY

جرزی

Jersey

ZJ




قزاقستان

Kazakhstan

UP

کنیا

Kenya

5Y

کویت

Kuwait

9K

قرقیزستان

Kyrgyzstan

EX




لائوس

Lao People’s Democratic Republic*

RDPL

لتونی

Latvia

YL

لبنان

Lebanon

OD

لسوتو

Lesotho

7P

لیبریا

Liberia

A8

لیبی

Libya

5A

لیختن اشتاین

Liechtenstein

HB
  plus national emblem

لیتوانی

Lithuania

LY

لوکزامبورگ

Luxembourg

LX




ماداگاسکار

Madagascar

5R

مالاوی

Malawi

7Q

مالزی

Malaysia

9M

مالدی

Maldives

8Q

مالی

Mali

TZ

مالت

Malta

9H

جزایر مارشال

Marshall Islands

7

موریتانی

Mauritania

5T

موریس

Mauritius

3B

مکزیک

Mexico

XA, XB, XC
  plus national emblem

میکرونزی

Micronesia (Federated States of)

6

موناکو

Monaco

3A

مغولستان

Mongolia

JU

مونته نگرو

Montenegro

4O

مراکش

Morocco

CN

موزامبیک

Mozambique

C9

میانمار

Myanmar

XY, XZ

مونتسرات

Montserrat

VP-M




نامبیا

Namibia

5

نائورو

Nauru

C2

نپال

Nepal

9N

هلند

Netherlands

PH

آنتیل هلند

Netherlands Antilles

PJ

نیوزیلند

New Zealand

ZK, ZL, ZM

نیکاراگوئه

Nicaragua

YN

نیجر

Niger

5U

نیجریه

Nigeria

5N

مقدونیه شمالی

North Macedonia

Z3

نروژ

Norway

LN




عمان

Oman

A4O




پاکستان

Pakistan

AP

پالائو

Palau

T8

پاناما

Panama

HP

پاپوآ گینه نو

Papua New Guinea

P2

پاراگوئه

Paraguay

ZP

پرو

Peru

OB

فیلیپین

Philippines*

RP

لهستان

Poland

SP

پرتغال

Portugal

CR, CS




قطر

Qatar

A7




کره جنوبی

Republic of Korea

HL

مولداوی

Republic of Moldova

ER

رومانی

Romania

YR

فدراسیون روسیه

Russian Federation

RA

روآندا

Rwanda

9XR




سنت کیتس و نویس

Saint Kitts and Nevis

4

سنت لوسیا

Saint Lucia

J6

سنت وینسنت و گرنادین‌ها

Saint Vincent and the Grenadines

J8

ساموئا

Samoa

5W

سن مارینو

San Marino

T7

سائوتومه و پرینسیپ

Sao Tome and Principe

S9

عربستان سعودی

Saudi Arabia

HZ

سنگال

Senegal

6V, 6W

صربستان

Serbia

YU

سیشل

Seychelles

S7

سیرالئون

Sierra Leone

9L

سنگاپور

Singapore

V

اسلواکی

Slovakia

OM

اسلوونی

Slovenia

S5

جزایر سلیمان

Solomon Islands

H4

سومالی

Somalia

6O

آفریقای جنوبی

South Africa

ZS, ZT, ZU

اسپانیا

Spain

EC

سری لانکا

Sri Lanka

4R

سودان

Sudan

ST

سورینام

Suriname

PZ

سوئد

Sweden

SE

سوئیس

Switzerland

HB
  plus national emblem

سوریه

Syrian Arab Republic

YK

سنت هلن

St. Helena/Ascension

VQ-H




تاجیکستان

Tajikistan

EY

تایلند

Thailand

HS

توگو

Togo

V

تونگا

Tonga

A3

ترینیداد و توباگو

Trinidad and Tobago

9Y

تونس

Tunisia

TS

ترکیه

Türkiye

TC

ترکمنستان

Turkmenistan

EZ

جزایر تورکس و کایکوس

Turks and Caicos

VQ-T




اوگاندا

Uganda

X

اوکراین

Ukraine

UR

امارات

United Arab Emirates

A6

انگلستان و ایرلندشمالی

United Kingdom

G

تانزانیا

United Republic of Tanzania

5H

آمریکا

United States

N

اروگوئه

Uruguay

CX

ازبکستان

Uzbekistan

UK




جزایر ویرجین

Virgin Islands

VP-L

وانواتو

Vanuatu

YJ

ونزوئلا

Venezuela (Bolivarian Republic of)

YV

ویتنام

Viet Nam

XV




یمن

Yemen

7O

زامبیا

Zambia

9J

زیمبابوه

Zimbabwe*

Z

 

با مفاد ۳.۳ پیوست 7 متفاوت هستند.